Advocaat

Een advocaat is iemand die u juridisch gezien met raad en daad bijstaat. Hij staat aan uw kant als het tot een rechtszaak komt en zal uw belangen zo goed mogelijk behartigen. Soms kan een advocaat uw probleem oplossen door te bemiddelen, zonder dat het tot een rechtszaak komt. Dit wordt schikken genoemd.
Mensen nemen een advocaat in de arm in allerlei situaties: bij echtscheiding, als ze worden ontslagen of voor het verkrijgen van een verblijfsvergunning. In sommige rechtszaken is een advocaat verplicht, bijvoorbeeld bij echtscheiding.

Rechter

In Nederland zijn er verschillende rechters. Zo zijn er hogere en lagere rechters of gespecialiseerde. Ze spreken allemaal recht op hun eigen gebied. Rechters zijn voor het leven benoemd.
De organisatie van de rechterlijke macht is vrijwel hetzelfde in burgerzaken (civiele procedures) als in strafzaken. Eerst kijkt een lagere rechter naar de zaak. Is een van de partijen het niet eens met de uitspraak van deze rechter dan kan zij naar een hogere rechter. Dezelfde zaak wordt dan opnieuw bekeken. Dit heet in hoger beroep gaan. Nadat de hogere rechter uitspraak heeft gedaan kan een van de partijen vinden dat het recht niet goed is toegepast door de hogere rechter. Zij kan dan een beroep doen op de hoogste rechter in Nederland, de Hoge Raad. In hoger beroep gaan bij de Hoge Raad wordt 'in cassatie gaan' genoemd.
Voor bestuursrechtzaken is de hoogte rechter de Centrale Raad van Beroep.
In Nederland is de rechtbank het laagste gerecht. Als iemand daarna in hoger beroep gaat komt zijn zaak voor het gerechtshof. Daarna kan iemand nog in cassatie bij de Hoge Raad

Officier van justitie

De officieren van justitie vormen samen het Openbaar Ministerie (OM). Het OM houdt zich bezig met de opsporing en vervolging van strafbare feiten.
De officier van justitie (OvJ) heeft de volgende taken:

• Het opsporen van strafbare feiten; de OvJ onderzoekt wie de dader zou kunnen zijn. Meestal gebeurt dat na een tip of een zaak van de politie. De OvJ geeft vervolgens aan hoe de politie te werk dient te gaan om de dader op te sporen. Dat gebeurt via een opsporingsonderzoek.De politie brengt hierover verslag uit aan de OvJ. Eventueel volgt nog een gerechtelijk vooronderzoek onder leiding van een rechter-commissaris De OvJ besluit daarna of hij tot vervolging overgaat. Vervolging wil zeggen dat de dader voor de rechter wordt gebracht: de dader wordt gedagvaard.
• Vervolging van strafbare feiten; de OvJ legt de zaak voor aan de rechter. Dat kan meteen nadat de politie verslag heeft uitgebracht van het opsporingsonderzoek. Als nog niet alle feiten duidelijk zijn kan de OvJ aan de rechter vragen om de verdachte in voorlopige hechtenis te nemen. Het opsporingsonderzoek gaat dan nog door. De rechter beoordeelt of de dader inderdaad degene is die het strafbare feit heeft gepleegd. De OvJ moet daarom met bewijsmateriaal komen uit het opsporingsonderzoek. Ook doet hij een voorstel voor de straf die de dader moet krijgen. Dit voorstel wordt eis genoemd.
• Als laatste moet hij ervoor zorgen dat de dader ook daadwerkelijk wordt bestraft, dus dat het strafvonnis wordt uitgevoerd.